ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪದ್ಮನಾಭನಗರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತೀರಸ್ಥಲವಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿರಿತನವನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ದೇವನೇರಣೆಯು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚಾರ-ವಿಚಾರಗಳು ಹಾಗೂ ಹಿತೋಪದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತರೊಂದಿಗೆ ನವಚೇತನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳವಾಗಿರುವ ಧರ್ಮಸ್ಥಳವು ಇಂದು ದೇಶಾದ್ಯಾಂತ ಭಕ್ತರಿಗೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಾತ್ತಲ
ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ಇತಿಹಾಸವು ಹದಿನಾಲ್ಕು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಸ್ಥಾಪನೆ ಎನ್ನುವುದು ವರಾಹ ದೇವತೆ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದ ನೈತಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಸ್ಥಳವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಧರ್ಮದ ಪಾಲಕರಾದ ಮಾಣಿಕ್ಯ ಬೋರ ರಾಜಕುಮಾರನನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿ ಸೇವೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಭಕ್ತರ ಬಾಳಿನ ಬದಲಾಗುವ ದಾರಿ ಆದರ್ಶಿಸಿತು.
ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ
ಧರ್ಮಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ವಿವಾದವಿಲ್ಲದಂತೆ ಮೂಡಿದ ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ದೇವಾಲಯವು, ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಹಾಗೂ ಶಾಂತೀಶ್ವರ ದೇವತೆಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ದೇಗುಲಗಳು. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಅರಿತು ತಮ್ಮ ಜಗತ್ತಿನ ಕಲಹಗಳನ್ನು ನಿವಾರಣೆಗೆ ಮುಂದಾಗುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯ
ಭಕ್ತರನ್ನು ಸೇವೆಗೂ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಲೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸಲು, ಧರ್ಮಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಮರ್ಪಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ದಾರಿದ್ರಣ ಶಿಬಿರಗಳು, ಉಚಿತ ಊಟ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ನಿದಾನವು, ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸೇವೆಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಈ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಗಳು, ನೈತಿಕತೆಯ ಮೇಲಿನ ಭರವಸೆ ಹಾಗೂ ಜೀವಿತದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆದು ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ಜೈನ್ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯ
ಧರ್ಮಸ್ಥಳವು ಜೈನ್ ಧರ್ಮದ ಅಭಿಮಾನಿಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಜೈನ ಪೂಜೆಯ ಹಾಗೂ ದರ್ಶನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ಪದ್ಧತಿ ಆಧಾರಿತ ವಿವರಣೆಯು, ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಆದರ್ಶಮಯ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳು ಬೆಳೆದಿರುವ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಸ್ಥಳವು ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ತೀರ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳ
ಧರ್ಮಸ್ಥಳವು ತನ್ನ ಪೂಜಾ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಅನೇಕ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶಾದ್ಯಾಂತ ಭಕ್ತರಿಗಾಗಿ ಉಚಿತ ಸೇವೆಗಳನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಗಳು ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಬಂದ ಭಕ್ತರ ಹೃದಯಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದು ಬಂದಿದೆ.
ಸಮಾಪನ
ಧರ್ಮಸ್ಥಳವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾಗುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅರಿವು ನೀಡುವ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ದೇವರ ದರ್ಶನ, ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಬೇರೆಯಷ್ಟು ಮಹತ್ವವನ್ನು ವಿವರಿಸುವಂತಿದೆ.